Powszechne zastosowanie tekstyliów sprawia, że popularnością cieszy się wykorzystywanie włókien syntetycznych (poliester, poliamid, nylon, elastan, akryl) z paliw kopalnych. Materiały sztuczne są łatwiej dostępne, tańsze od naturalnych. Nie podlegają jednak procesom biodegradowalności, mają petrochemiczne pochodzenie, odpowiadają za wysoką emisję gazów cieplarnianych, a ich udział w odpadach sztucznych nieustannie wzrasta.
Świat stoi w obliczu kryzysu tworzyw sztucznych, bowiem przytłoczony jest brakiem zdolności radzenia sobie z nimi! Ich produkcja generuje wysoką emisję CO2 i powstawanie ogromnych ilości zalegających odpadów. Jednak te, nim trafią na wysypiska (często dzikie) – przyczyniają się „po drodze” do jeszcze większej degradacji środowiska. Tkaniny ropopochodne stanowią ogromną część bilionów mikrowłókien, które pojawiają się w rzekach, oceanach i w naszych systemach żywnościowych.
Recykling – drugie życie tworzyw sztucznych.
Aby zniwelować ich niekorzystne oddziaływanie na środowisko naturalne i włączyć założenia zrównoważonego rozwoju w strategie biznesowe firm – należy wdrażać działania cyrkularne. Uniemożliwiać przedostawanie się kolejnych odpadów z tworzyw sztucznych do przyrody. Osiągnąć to można poprzez ograniczenie produkcji, ale i dzięki ulepszonym systemom gospodarowania odpadami i recyklingowi! Szczególnie, że działania te są spójne z regulatorami np. Komisji Europejskiej, jak i z oczekiwaniami świadomych konsumentów. Sposobem na drugie życie tworzyw sztucznych jest recykling!
Polska jest cyrkularna w 10,2%*.
61 milionów ton włókien poliestrowych wyprodukowano w 2021 roku. Ich udział w recyklingu w tym okresie to 14,8%. W 2021 mniej niż 1% światowego rynku włókien pochodziło z tekstyliów pochodzących z recyklingu.**
Certyfikacja tworzyw sztucznych w praktyce.
Jedną z odpowiedzi na to zagadnienie są systemy certyfikacji. Na ochronę środowiska realny wpływ ma organizacja Textile Exchange. Wśród standardów z rodziny TE znajduje się międzynarodowy, dobrowolny standard GRS (Global Recycled Standard), którego celem jest zwiększenie wykorzystania materiałów wtórnych w branży odzieżowej i nie tylko! Wszędzie tam, gdzie do czynienia mamy z wyrobami tekstylnymi. To mogą być np. artykuły gospodarstwa domowego, opony, buty, a nawet gąbki czy rękawice do demakijażu. I wiele innych!
GRS określa wymagania dotyczące certyfikacji Zawartości Materiałów z recyklingu.
Certyfikat GRS potwierdza, że produkty wykonane są w co najmniej 20 % z surowców pochodzących z recyklingu. Do oznaczenia produktu logotypem (komunikacja marketingowa) wymagane jest 50%! Ponadto, muszą one spełniać wymagania społeczne, normy środowiskowe i ograniczenia chemiczne (kontroluje się tutaj m. in. użyte do produkcji środki – czy są bezpieczne dla środowiska i człowieka?).
Jak certyfikować tekstylia w systemie GRS?
Certyfikacja tekstyliów to proces. Tutaj jednostka certyfikująca (strona trzecia), w efekcie pozytywnie zakończonego audytu – przyznaje firmie certyfikat poświadczający zgodność z wymogami standardu GRS.
Najważniejszym elementem jest tutaj kontrola nad przepływem materiału certyfikowanego w całym łańcuchu produkcyjnym. Każdy etap musi być certyfikowany! Począwszy od etapu jakim jest recykling, a kończąc na ostatnim sprzedawcy.
Aby produkt mógł być sprzedawany jako certyfikowany – na każdym etapie pozyskania i przetwarzania surowca muszą być przestrzegane wymogi GRS, takie jak: zapewnienie identyfikowalności materiałów z recyklingu w całym łańcuchu dostaw, kryteria środowiskowe, kryteria socjalne i wymogi dot. zastosowania środków chemicznych.
Proces certyfikacji trwa 8-10 tygodni. Certyfikat wydawany jest na rok i jest odnawialny.
Przeczytaj też: Certyfikat GRS.
GRS zaspokaja potrzeby firm, które dążą do wdrożenia modelu biznesowego gospodarki o obiegu zamkniętym i chcą zweryfikować zawartość materiałów z recyklingu swoich produktów (zarówno gotowych, jak i półproduktów), odpowiedzialne praktyki społeczne, środowiskowe i chemiczne.
Przedsiębiorstwom pozwala na demonstrowanie transparentności w łańcuchu dostaw oraz odpowiedzialności środowiskowej i społecznej, konsumentom – na możliwość podejmowania wyborów proklimatycznych.
Źródła:
*The Circularity Gap Report Poland;
**Preferred Fiber & Materials Market Report; Textile Exchange