Produkty tekstylne wytwarzane są na całym świecie i dystrybuowane są na globalny rynek. Firmy tekstylne i agencje konsumenckie prowadzą rozmaite analizy, po to, by upewnić się, że ubrania, które nosimy i tkaniny, których używamy np. w domach – są wygodne, bezpieczne i że spełniają normy środowiskowe oraz społeczne.
Istnieje wiele systemów, które pomagają w zarządzaniu zrównoważonym rozwojem łańcucha dostaw. Są one niezwykle istotne, szczególnie w dobie, w której konsumenci są świadomi i zdają sobie sprawę choćby z problemów etycznych związanych z produkcją tekstyliów. Aby klientom łatwiej było podejmować wybory – chcą wiedzieć czy dana marka postępuje odpowiedzialnie wobec ludzi i planety, czy też nie… Nie mają oni czasu na dogłębne sprawdzanie łańcucha dostaw. Jednak orientację na ten temat dostarczają im m. in. logotypy, których prawo do stosowania – marki uzyskują w procesie certyfikacji.
Nie istnieje jeden certyfikat, który spełniałby oczekiwania wszystkich. Firmy spełniają określone standardy, a te dotyczyć mogą toksyczności barwników, emisji dwutlenku węgla, godziwego wynagrodzenia rzemieślników i innych czynników.
Ponad 80% kupujących chce, by marki używały etykiet na produktach, informujących o odpowiedzialnych praktykach. 54% konsumentów uważa, że etykiety certyfikacyjne to najsilniejszy dowód na to, że firmy działają w myśl dobrych praktyk środowiskowych.
Popularne w przemyśle tekstylnym certyfikaty często mają charakter atrybutowy. Jednak niektóre z nich obejmują również kwestie rozwoju społecznego, gospodarczego, praw pracowniczych. Posiadanie certyfikatu daje społeczny dowód, że dana marka zaangażowana jest w zrównoważone inicjatywy. A co za tym idzie – stara się sprostać wymaganiom konsumentów i wyróżnić w dążeniu do odpowiedzialnej produkcji i zrównoważonych praktyk.
Przeczytaj też: „Zrównoważona moda w trendach na 2021”.
Certyfikat GOTS
Przyznawany od 2006 roku GOTS – jest znakiem rozpoznawalnym. Kryteria społeczne i środowiskowe, które trzeba spełnić, by uzyskać certyfikat są rygorystyczne.
System GOTS został opracowany przez renomowane organizacje normalizacyjne (OTA, IVN, Soil Association, JOCA). Powstał w celu ujednolicenia różnych istniejących standardów w dziedzinie przetwarzania tekstyliów i określenia uznanych na całym świecie wymagań, które zapewnią ich ekologiczny status. Począwszy od zbioru surowca, poprzez odpowiedzialną dla środowiska i społeczeństwa produkcję, aż po etykietowanie, zapewniające gwarancję konsumentowi końcowemu.
Global Organic Textile Standard to wiodący na świecie standard zrównoważonego przetwarzania tekstyliów wykonanych z włókien organicznych (głw. bawełna GOTS, wełna i jedwab). Obejmuje on kryteria środowiskowe i społeczne. Certyfikując się zgodnie ze standardem GOTS – sprawdzany jest każdy etap łańcucha dostaw. Od pierwszego etapu przetwarzania włókien tekstylnych, poprzez produkcję, po etykietowanie u ostatecznego dostawcy.
Istotne informacje o GOTS:
- Produkty zatwierdzone przez GOTS muszą zawierać co najmniej 70% włókna organicznego. W pozostałych 30% niedozwolona jest zawartość konwencjonalnej bawełny.
- Tkaniny GOTS nie zawierają natomiast potencjalnie szkodliwych chemikaliów, które można znaleźć w konwencjonalnej produkcji tekstyliów.
- Firmy realizujące standard GOTS zarządzają swoim wpływem na środowisko, redukując zużycie energii i wody, a także minimalizując ilość odpadów.
- GOTS to bezpieczne warunki pracy, brak dyskryminacji i pracy dzieci.
- Detal ma znaczenie. Guziki, nici, zamki muszą spełniać kryteria standardu Oeko-Tex. Ubrania z certyfikatem GOTS pakowane i oznaczane są wyłącznie materiałami pochodzącymi z recyklingu lub certyfikowanymi (zgodnie z wymaganiami FSC® lub PEFC).
- Jest to standard dobrowolny, a certyfikacja GOTS jest przeprowadzana przez niezależnych ekspertów. Audytorzy fizycznie kontrolują firmy i obiekty pod kątem spełniania norm.
Więcej informacji nt. tego standardu uzyskacie Państwo na www.gots.pl.
Certyfikat GRS
Międzynarodowy standard GRS został stworzony przez Control Union Certifications w 2008 roku. W 2011 własność programu przeszła na Textile Exchange.
Textile Exchange – globalna organizacja non-profit zrzeszająca liderów branży tekstylnej. Textile Exchange pozytywnie wpływa na klimat poprzez przyspieszenie stosowania zrównoważonych praktyk w globalnym przemyśle tekstylnym.
Na podstawie Textile Exchange „Content Claim Standard” – Global Recycle Standard (GRS) został opracowany w celu spełnienia wymagań w przemyśle tekstylnym, ale i poza nim. Gama produktów nie ogranicza się bowiem do tekstyliów (np. tkaniny z certyfikatem) i może obejmować inny rodzaj produktu zawierający materiały pochodzące z recyklingu!
GRS to dobrowolny standard produktu, służący do śledzenia i weryfikacji zawartości materiałów wejściowych z recyklingu w danym produkcie końcowym. Tutaj przynajmniej 20% materiału musi pochodzić z recyklingu. Znaku GRS można używać wówczas, gdy produkt posiada min. 50% surowców pochodzących z recyklingu.
Ta pełna norma produktowa odnosi się do całego łańcucha pochodzenia produktu. Dotyczy identyfikowalności, a także zasad ochrony środowiska, praktyk społecznych oraz restrykcji chemicznych. Wspiera firmy, którym zależy na przejrzystości łańcucha dostaw i które chcą zweryfikować zawartość surowców wtórnych w swoich produktach (zarówno gotowych, jak i w półproduktach), a także odpowiedzialne praktyki społeczne, środowiskowe i chemiczne w ich produkcji. System nie odnosi się natomiast do jakości ani zgodności z prawem, gdyż nie ma na celu zastąpienia wymogów prawnych lub regulacyjnych danego kraju.
GRS zapewnia markom i klientom narzędzia. W tym systemie oświadczenia dotyczące produktu są odpowiednio poparte udokumentowanymi dowodami, a konsumenci są lepiej poinformowani i łatwiej jest im podejmować świadome decyzje. Dzięki certyfikacji można zapewnić klientów o pochodzeniu produktu i wsparciu dla gospodarki w obiegu zamkniętym, gdzie chodzi o zmniejszenie ilości odpadów poprzez wykorzystanie ich do wytwarzania innych produktów (innowacje w zakresie wykorzystania materiałów z odzysku).
Warto przeczytać również: „Z czego robi się ubrania? Certyfikacja w systemie GRS”.
Certyfikat OCS
Podobnie jak system GRS – Organic Content Standard (OCS) oparty jest o wymogi Content Claim Standard, definiujące identyfikowalność towarów, określone przez organizację Textile Exchange.
Poprzez certyfikację, standard ten weryfikuje, czy produkt spełnia normy ekologiczne na całej swojej drodze – od źródła surowca organicznego aż do gotowego produktu. Certyfikując się zgodnie z OCS gwarantujemy, że produkt końcowy zawiera dokładną ilość danego materiału organicznego, pochodzącego z uprawy ekologicznej. Program wymaga, aby każda organizacja łańcucha dostaw podjęła wystarczające kroki, aby zapewnić zachowanie integralności i tożsamości wejściowego materiału pochodzenia roślinnego.
OCS ma dwa różne rodzaje certyfikacji:
- Logo OCS 100% jest używane tylko w przypadku produktów zawierających co najmniej 95% certyfikowanego materiału organicznego. OCS 100 obejmuje przetwarzanie, produkcję, pakowanie, etykietowanie, handel i dystrybucję produktu.
- OCS BLENDED jest stosowane dla produktów zawierających min. 5% materiału organicznego, zmieszanego z surowcami konwencjonalnymi lub syntetycznymi.
Kluczowe informacje nt. tego standardu:
- Jest on dobrowolny.
- Produkty zatwierdzone przez OCS podlegają weryfikacji całego łańcucha dostaw (śledzi się tutaj przepływ surowca od źródła do produktu końcowego).
- Certyfikacja OCS jest przeprowadzana przez stronę trzecią (niezależna jednostka certyfikująca, jak Control Union Poland), a obiekty są fizycznie kontrolowane pod kątem spełniania norm. System pozwala na przejrzystą, spójną i kompleksową ocenę oraz weryfikację oświadczeń o zawartości materiałów organicznych w produktach.
- Certyfikat OCS może być używany jako narzędzie biznesowe, pozwalające firmom gwarantować, iż pracuje na materiałach wysokiej, potwierdzonej jakości.
Certyfikat RDS
O czym świadczy niebieskie logo z piórkiem na etykiecie? O tym, że puch wykorzystany w produkcji odzieży czy innych tekstyliów (np. poduszek, śpiworów) pozyskany został, w najwyższym stopniu, w sposób odpowiedzialny.
Responsible Down Standard (RDS) to norma odpowiedzialnego puchu i pierza! Certyfikat dotyczący humanitarnych praktyk i procesów pozyskiwania surowca bez narażania zwierząt na jakiekolwiek niepotrzebne szkody. RDS jest globalnym, wiodącym standardem najlepszych praktyk w zakresie holistycznego poszanowania dobrostanu zwierząt (kaczek i gęsi). Od wylęgu do uboju, a więc w całym łańcuchu pochodzenia produktu, wydawanym przez niezależną jednostkę certyfikującą (audytowany jest każdy etap łańcucha dostaw).
Podstawowe informacje o RDS:
- System cechuje się dobrowolnością.
- Standard edukuje i zachęca do respektowania humanitarnych praktyk, zapewniających zwierzętom opiekę bez narażania ich na krzywdę. Nie usuwa się puchu i pierza żywym ptakom. Zabronione jest karmienie na siłę, zwierzęta mają wygodne i higieniczne warunki bytowe.
- Pozyskane pióra i puch są identyfikowalne i nie można pomylić ich z innymi, niecertyfikowanymi materiałami.
- Tylko produkty wykonane w 100% z certyfikowanego puchu/pierza mogą być oznaczone logotypem RDS.
- Dla firm i konsumentów to narzędzie zapewniające identyfikowalność, dzięki któremu można poznać zawartość produktu, który przeszedł przez silny łańcuch dostaw.
Certyfikat RCS
System RCS należy do organizacji Textile Exchange. Ten dobrowolny, międzynarodowy standard skupia się na certyfikacji pojedynczego atrybutu, czyli na zawartości włókien z recyklingu w produkcie końcowym. Nie uwzględnia natomiast społecznych ani środowiskowych aspektów przetwarzania i produkcji, jakości i zgodności z prawem.
Recycled Claim Standard umożliwia śledzenie surowców wtórnych w całym łańcuchu dostaw, wykorzystując do tego wymagania kontroli pochodzenia produktu Content Claim Standard (CCS).
RCS przeznaczony jest do stosowania dla każdego produktu, zawierającego co najmniej 5% materiału pochodzącego z recyklingu. Tutaj każdy etap produkcji, zgodnie z wymogami, musi być certyfikowany. Począwszy od etapu recyklingu, a kończąc na ostatnim sprzedającym w ostatecznej transakcji między przedsiębiorstwami.
Istnieją dwa rodzaje oświadczeń zawartości włókien pochodzących z recyklingu:
- RCS 100% dotyczy produktu zawierającego 95% lub więcej włókien z recyklingu.
- RCS BLENDED – dotyczy produktów zawierających min. 5% włókien z recyklingu, zmieszanych z surowcami syntetycznymi lub konwencjonalnymi.
Certyfikat FSC
Mówiąc o certyfikatach zrównoważonej mody, nie sposób nie nadmienić o systemie FSC stanowiącym gwarancję odpowiedzialnego zarządzania lasami, z których to pozyskuje się produkty. Dziś włókna drzewne (celulozowe) wykorzystywane w przemyśle tekstylnym (sztuczny jedwab, wiskoza, modal, lyocell) stanowią mniej niż 10% światowego rynku. Jednak prognozuje się, że popyt na tkaniny bardziej przyjazne dla środowiska, pochodzące z odnawialnych źródeł, cały czas będzie wzrastać. Przynosi to i szanse i zagrożenia. Dlatego rozwój kompletnych, certyfikowanych łańcuchów dostaw tekstyliów, pochodzących z przemysłu drzewnego – jest nie bez znaczenia dla mody zrównoważonej, dla czynników społecznych oraz ekonomicznych i dla planety.
Ale zasoby leśne to nie tylko włókna celulozowe. W branży fashion na co dzień i na ogromną skalę wykorzystuje się przecież papier do pakowania, metki, a także etykiety, czyli zawieszki na ubrania i inne tekstylia. Certyfikat FSC to najbardziej zaufane rozwiązanie dla zrównoważonej gospodarki leśnej. Oznakowanie FSC na tego typu materiałach jest sygnałem dla klientów, iż dana marka modowa używa materiałów pochodzących z legalnych i zrównoważonych źródeł.
Certyfikat PEFC
Tekstylia są jedną z głównych przyczyn presji środowiskowej. Włókna syntetyczne, których produkcja opiera się na paliwach kopalnych – nie ulegają biodegradacji. Wypłukując toksyczne substancje – chemikalia przedostają się do gleby, wód gruntowych, do atmosfery.
Przeciwwagą, która choć częściowo może zniwelować problem zanieczyszczania środowiska są włókna cellulozowe. Odnawialne i bardziej zrównoważone! Ich pochodzenie ze zrównoważonej gospodarki leśnej udowadnia certyfikat PEFC. Gwarantuje on, że zakup włókien leśnych nie przyczynia się do degradacji lasów, a także wspiera osiąganie celów klimatycznych.
Więcej na ten temat można przeczytacie Państwo w artykule z naszej bazy wiedzy pt. Certyfikat PEFC a tekstylia.
